Informacje szczegółowe
Czym jest BRVO i jak powstaje?
BRVO, czyli zakrzep gałązki żyły środkowej siatkówki, to schorzenie naczyniowe oka, polegające na zamknięciu światła jednej z żył odprowadzających krew z siatkówki. Dochodzi do tego najczęściej w miejscu skrzyżowania z tętnicą siatkówkową, która uciska żyłę, powodując spowolnienie przepływu i tworzenie się zakrzepu. W wyniku tego procesu następuje wzrost ciśnienia w naczyniach włosowatych, przesięk osocza, krwotok oraz niedotlenienie siatkówki. Szczególnie groźnym powikłaniem jest obrzęk plamki żółtej, odpowiadającej za widzenie centralne. BRVO może prowadzić do trwałego pogorszenia ostrości wzroku, zwłaszcza jeśli zmiany obejmują okolice plamki.
Czynniki ryzyka i grupy pacjentów narażonych na BRVO
Choroba może wystąpić u osób w każdym wieku, jednak najczęściej diagnozuje się ją po 30. roku życia. Do najważniejszych czynników ryzyka należą nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, cukrzyca, zaburzenia krzepnięcia krwi i arytmia serca. Ryzyko zwiększa także palenie tytoniu, otyłość oraz niski poziom aktywności fizycznej. Patologie ogólnoustrojowe wpływają na stan naczyń siatkówki, zwiększając ich podatność na uszkodzenia mechaniczne i zakrzepicę. W przypadku BRVO bardzo ważna jest świadomość pacjenta i szybka reakcja na pogorszenie widzenia, ponieważ może to świadczyć o obecności nie tylko lokalnych zmian ocznych, ale również poważnych chorób układu krążenia.
Objawy kliniczne i metody diagnostyczne
BRVO objawia się zazwyczaj nagłym pogorszeniem widzenia w jednym oku. Pacjenci mogą zauważyć zamglenie obrazu, zniekształcenie linii prostych lub pojawienie się ciemnych plam w polu widzenia. Diagnostyka opiera się na badaniu dna oka, optycznej koherentnej tomografii siatkówki (OCT) oraz angiografii fluoresceinowej, która pozwala ocenić stopień niedokrwienia i obecność nieprawidłowych naczyń krwionośnych. Badania te umożliwiają precyzyjne określenie lokalizacji zakrzepu i rozległości uszkodzeń, co ma kluczowe znaczenie dla wyboru odpowiedniego leczenia.
Możliwości leczenia i znaczenie profilaktyki
Leczenie BRVO koncentruje się przede wszystkim na redukcji obrzęku plamki żółtej oraz ograniczeniu skutków niedotlenienia siatkówki. Jedną z podstawowych metod terapeutycznych jest laseroterapia mikropulsowa, która pozwala na selektywne działanie na tkanki siatkówki bez ich trwałego uszkodzenia. W zależności od lokalizacji zmian i ich rozległości stosuje się również laseroterapię z użyciem lasera YAG, a także lasera żółtego i zielonego, które skutecznie ograniczają przecieki naczyniowe i wspomagają stabilizację struktury siatkówki. Uzupełnieniem terapii są iniekcje doszklistkowe leków anty-VEGF, których zadaniem jest zahamowanie aktywności czynników angiogennych oraz zmniejszenie przepuszczalności naczyń krwionośnych.
Skuteczność leczenia zależy w dużej mierze od czasu jego wdrożenia oraz od kontroli chorób współistniejących, takich jak nadciśnienie, cukrzyca czy zaburzenia rytmu serca. Równoczesna modyfikacja stylu życia, właściwa farmakoterapia oraz systematyczne monitorowanie stanu siatkówki stanowią nieodzowny element profilaktyki nawrotów i progresji choroby. Edukacja pacjentów oraz regularne wizyty kontrolne odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu stabilnego widzenia i zapobieganiu powikłaniom.
