Informacje szczegółowe
AMD (Age-related Macular Degeneration)
AMD (Age-related Macular Degeneration) to zwyrodnienie plamki żółtej (znajdującej się w siatkówce), które często postępuje niezauważalnie.
Do wczesnych objawów AMD zalicza się nieostre widzenie oraz zniekształcenie widzianych linii – przyjmują one nierówne, faliste kształty. Z czasem widziany obraz staje się zamglony lub przesłonięty przez ciemną plamę (szczególnie w centrum) a wyraźny pozostaje tylko jego obwód. Zwyrodnienie plamki żółtej nie jest uleczalne, można tylko zatrzymać jego rozwój, dlatego tak ważne jest szybkie udanie się do lekarza okulisty, aby spowolnić chorobę, póki nie wyrządziła dużych szkód. AMD może występować w postaci suchej (częstsza i o znacznie wolniejszym przebiegu) lub wysiękowej (bardzo szybko postępuje). Postać suchą należy regularnie kontrolować w gabinecie okulistycznym, ponieważ u ponad 20% osób w ciągu pięciu lat przekształca się ona w postać wysiękową. Podczas kontroli wykonywane jest badanie SOCT, które pozwala na dokładną ocenę stanu plamki żółtej. Leczenie postaci suchej polega na użyciu jednego z najnowocześniejszych laserów – lasera mikropulsowego. Terapia postaci wysiękowej, tzw. mokrej może odbywać się m.in. poprzez iniekcję doszklistkową. W niektórych przypadkach możliwe jest również zastosowanie laseroterapii lub wykorzystanie terapii łączonych.
Ostatnimi czasy wielu pacjentów w zaawansowanym wieku skarży się na problemy ze wzrokiem. W niektórych przypadkach wystarczy zastosować okulary, aby poradzić sobie z dolegliwościami i dyskomfortem, jednak w wybranych sytuacjach problem może być trochę bardziej złożony. Zdarza się bowiem, że osoby w podeszłym wieku chorują na zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem. Choroba ta jest inaczej określana mianem “AMD”. Dolegliwość uszkadza żółtą siatkówkę oka, a to właśnie tam powstaje najbardziej precyzyjny i ostry obraz, który jest przez nas odbierany. Powoduje to, że opisywana przypadłość jest tak bardzo niebezpieczna i uciążliwa w życiu codziennym.
AMD – co należy wiedzieć?
W kontekście choroby AMD trzeba powiedzieć, że chorują na nią osoby w starszym wieku, zwykle po 60. roku życia. Jak pokazują statystyki w chwili obecnej na zwyrodnienie plamki żółtej choruje około 30 procent populacji po 70. roku życia. W Polsce co roku dolegliwość ta jest diagnozowana u około 20 tysięcy osób. Choroba ta nie jest zbyt częsta, jednak poważne skutki sprawiają, że może być bardzo niebezpieczna. Schorzenie to nie powoduje całkowitej ślepoty, ale przyczynia się do upośledzenia wzroku i znacznego obniżenia naszej spostrzegawczości. Może więc być problematyczne chociażby przy pisaniu, czytaniu czy nawet podczas jazdy samochodem. Zaleca się więc, aby osoby starsze, u których zdiagnozowano tę konkretną przypadłość nie uczestniczyły aktywnie w ruchu drogowym, gdyż może być to niebezpieczne zarówno dla nich samych, jak i dla innych kierujących oraz pieszych.
Postacie kliniczne zwyrodnienia plamki żółtej
Nie każdy o tym wie, ale wyróżniamy dwie głównej postacie AMD: suche oraz mokre. AMD suche występuje w zdecydowanej większości przypadków, jednak powiedzieć należy, że jest mniej niebezpieczne. Jest to związane przede wszystkim tym, że upośledzenie wzroku postępuje bardzo wolno przez okres kilku lat. Dodatkowo uszkadza wzrok tylko w niewielkim stopniu. Dodatkowo warto wiedzieć, że jeśli AMD suche zaatakuje tylko jedno oko, dolegliwość ta jest niemal niezauważalna dla pacjenta.
Skąd problemy z plamką żółtą?
Główną przyczyną dolegliwości związanych ze zwyrodnieniem plamki żółtej są punktowe złogi w plamce żółtej, czyli tzw. druzy. Dzielą się one na druzy twarde i miękkie. Jeśli w oku pacjenta zaobserwowano odmianę twardą, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zwyrodnienie plamki żółtej przybierze postać AMD suchego. Jeśli więc podczas wizyty u okulisty zostaną wykryte druzy, jest to podstawa do częstych wizyt w celu kontroli rozwój schorzenia.
Jakie objawy niesie za sobą zwyrodnienie plamki żółtej?
AMD przez pewien czas może w ogóle nie być zauważalne. Często zdarza się, że pacjenci o schorzeniu dowiadują się podczas rutynowej kontroli u okulisty, na przykład w ramach badań okresowych potrzebnych do pracy. Istotne jest jednak, że tę konkretną przypadłość możemy zdiagnozować samodzielnie. Bardzo częstym objawem AMD jest zniekształcone widzenie linii prostych i ich falowanie. Oprócz tego mogą pojawić się trudności w czytaniu oraz problemy z widzeniem centralnym. Zdarza się, że pacjenci zmagający się ze zwyrodnieniem plamki żółtej skarżą się również na problemy z rozpoznaniem kolorów. To tylko główne objawy AMD, które powinny zwrócić naszą uwagę. W przypadku ich wystąpienia należy niezwłocznie udać się do okulisty w celu wykonania szczegółowych badań oraz podjęcia odpowiedniego leczenia.
Leczenie AMD
AMD wysiękowe (mokre) jest leczone poprzez iniekcje doszklistkowe. Zabieg podania leku przeprowadzany jest na sali operacyjnej. Po rozszerzeniu źrenicy i znieczuleniu gałki ocznej lek jest wstrzykiwany do ciała szklistego. Warto w tym momencie wspomnieć, że zabieg nie wymaga przeprowadzenia hospitalizacji. Pacjent może wrócić do domu po około godzinie od zakończenia zabiegu. Przeprowadzenie leczenie może być skuteczne, jednak aby tak było, konieczne jest możliwie najwcześniejsze zgłoszenie się do specjalisty. Da to możliwość przeprowadzenia odpowiedniego zabiegu, który zatrzyma rozwój AMD.