Leczenie jaskry

W ostatnim czasie wzrasta liczba pacjentów z rozpoznaniem jaskry. Przypadłość ta, jest często bezobjawowa w fazach wczesnych i przez to niewykrywana, prowadząc do stopniowego uszkadzania nerwu wzrokowego i utraty widzenia. Dlatego właśnie tak istotne jest możliwie najszybsze zdiagnozowanie problemu i podjęcie właściwego leczenia. W początkowych stadiach choroba ta nie daje o sobie znać, dlatego ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować z lekarzem pojawiające się problemy ze wzrokiem. Jak wynika z przeprowadzonych badań, konieczność badań profilaktycznych dotyczy osób po ukończeniu 40 roku życia.

Obecnie wykorzystywana diagnostyka jaskry obejmuje serię badań, których zadaniem jest przede wszystkim sprawdzenie charakterystyki zaburzeń widzenia oraz stopnia uszkodzenia nerwu wzrokowego. W tym celu przeprowadza się pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, wykonuje badanie dna oka. Często konieczna jest ocena kąta przesączania oraz wykonanie badań obrazowych jak spektralna koherenta tomografia optyczna ( SOCT ) oceniająca stopień uszkodzenia warstwy zwojowej siatkówki oraz stopnień uszkodzenia włókien nerwowych i tarczy nerwu wzrokowego. Czasami konieczne jest wykonanie innych badań jak np. pola widzenia, w zależności od wskazań lekarskich.

Trzeba sobie powiedzieć, że prawidłowa kondycja naszego wzroku zależy od bardzo wielu czynników. Szczególną uwagę należy zwrócić na ciśnienie śródgałkowe, za które odpowiada ciecz wodnista oraz budowa tzw. kąta przesączania. W momencie, gdy odpływ tej cieczy będzie w gałce ocznej utrudniony, dochodzi do podwyższenia ciśnienia a to może ostatecznie doprowadzić do pogorszenia się wzroku i utraty widzenia. Dzięki stałemu napływowi i odpływowi cieczy do i z komory przedniej oka, jej ilość jest utrzymywana na stałym poziomie, co pozwala na prawidłowe funkcjonowanie gałki ocznej.

Na skutek zwężania lub całkowitego zamknięcia tak zwanego kąta przesączania, dochodzi do zaburzenia krążenia cieczy wodnistej. Nadmierne gromadzenie cieczy we wnętrzu komory przedniej oka powoduje stopniowy wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ucisk na tarczę nerwu wzroku może ostatecznie doprowadzić do poważnego uszkodzenia wzroku lub nawet do jego utraty. Oznacza to, że bezpośrednią przyczyną powstania jaskry jest wzrost ciśnienia cieczy wodnistej wewnątrz gałki ocznej. Istnieją pewne dolegliwości, które zwiększają ryzyko zachorowania na jaskrę. Należy do nich cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, krótkowzroczność, narażenie na długotrwały stres oraz migrena. Istotne jest zatem, aby możliwie najbardziej minimalizować ryzyko zachorowania na jaskrę.

Mówiąc o jaskrze, należy wymienić 5 głównych typów tej przypadłości. Odpowiednio postawiona diagnoza pozwoli przede wszystkim na szybkie podjęcie właściwego leczenia, co ostatecznie umożliwi zminimalizowanie negatywnych skutków tej choroby.

Pierwszym rodzajem jest jaskra wrodzona. Mają z nią do czynienia już niemowlaki i małe dzieci. Przypadłość ta jest dziedziczna i jak wykazały badania, często doprowadza do całkowitej utraty wzroku. Na całe szczęście, jest najrzadziej występującym typem jaskry. Oprócz tego wspomnieć należy również o jaskrze pierwotnej. Powstaje wskutek upośledzenia funkcji struktur odpowiadających za prawidłowy odpływ cieczy wodnistej z komory przedniej oka. W rezultacie dochodzi do nadmiernego gromadzenia się cieczy wodnistej w oku, a co za tym idzie, do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ten typ jaskry jest bardzo niebezpieczny przede wszystkim z tego względu, że wszelkie objawy ujawniają się bardzo powoli. Zazwyczaj kontaktujemy się z lekarzem dopiero w momencie, gdy pole widzenia jest już bardzo mocno zawężone, co ogranicza możliwości przeprowadzenia skutecznego leczenia.

Trzecim typem choroby jest jaskra zamkniętego kąta. Przypadłość ta jest spowodowana nagłym i całkowitym zamknięciem kanału odpływu cieczy wodnistej z przedniej komory oka. W przypadku tego konkretnego rodzaju jaskry mamy do czynienia z szybkim wzrostem ciśnienia śródgałkowego, a dodatkowo mogą wystąpić objawy, jak ból głowy, nudności i wymioty. Jest to tak zwany atak jaksry. Bardzo istotne jest, aby nie lekceważyć pojawiających się objawów. Konieczne jest zgłoszenie się na ostry dyżur do okulisty.

U niektórych pacjentów występuje tzw. jaskra wtórna. Mamy z nią do czynienia w przebiegu innych chorób gałki ocznej (na przykład po urazie oka, po zapaleniu błony naczyniowej, zabiegach operacyjnych lub po przebyciu choroby nowotworowej w obrębie oka).

Wcześniej opisane typy jaskry były związane ze zbyt wysokim ciśnieniem wewnątrz oka. Istnieje jednak rodzaj jaskry, który nie jest nim spowodowany. Jest to jaskra z niskim ciśnieniem wewnątrzgałkowym. W badaniu okulistycznym stwierdza się prawie wszystkie opisywane objawy, podobnie jak typowa jaskra uszkadza nerw wzrokowy, jednak w badaniu ciśnienie wewnątrz oka jest zawsze prawidłowe a oko nie stwarza dolegliwości bólowych. Najczęściej wynika z obecności zaburzeń ukrwienia nerwu wzrokowego lub mózgu.

Skuteczność leczenia jaskry zależy tak naprawdę od kilku czynników, zwłaszcza od tego, jak szybko zareagujemy i kiedy zgłosimy się do specjalisty okulisty. Dobór metody leczenia jest uzależniony od zaawansowania i nasilenia objawów. Podstawowym sposobem terapii jest leczenie zachowawcze polegające na stosowaniu kropli do oczu zawierających leki przeciwjaskrowe. Czasami konieczne jest stosowanie kilku preparatów jednocześnie. Ich zadaniem jest zahamowanie wydzielania się cieczy wodnistej oraz zwiększenie jej odpływu. Dzięki temu możliwe jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i powstrzymanie tym samym rozwoju choroby. Nie ma jednak nigdy możliwości cofnięcia zmian w oku, które już wystąpiły.

Zmiany oporne na leczenie zachowawcze leczy się metodami inwazyjnymi. Zalicza się do nich zabiegi laserowe jak trabekuloplastyka laserowa ALT, laser MLT lub SLT. W jaskrze kąta zamykającego się znaczenie ma wykonana irydotomia laserowa. Często jedyną metodą leczenia jest przeprowadzenie zabiegu operacyjnego.